Δευτέρα 29 Φεβρουαρίου 2016

ΧΑΣΜΑ ΓΕΝΕΩΝ ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΤΡΙΤΟ ΛΥΚΕΙΟ



Η σύγκρουση των δύο γενεών Η εφηβική ηλικία είναι η ηλικία της κρίσης, των συγκρούσεων και των προβλημάτων εξαιτίας των ψυχοσωματικών αλλαγών και των κοινωνικών απαιτήσεων, χωρίς όμως να υπάρχει η παράλληλη παροχή εκ μέρους της κοινωνίας της κατάλληλης βοήθειας για την ομαλή ένταξη των εφήβων στην κοινωνία. Ας έχουμε υπόψη μας ότι οι συγκρούσεις του εφήβου με τους ενηλίκους είναι εκδήλωση ψυχικής υγείας, θετικής εμπειρίας και δείγμα φυσικής ανέλιξής του προς την ωριμότητα και φυσικής διαδικασίας που οδηγεί στην ανάπτυξη της προσωπικότητάς του. Αυτές όμως είναι ευτυχώς παροδικές και γι’ αυτό πρέπει να ανησυχούμε γι’ αυτές μόνον όταν είναι διαρκείς και εκδηλώνονται προς όλες τις κατευθύνσεις. Ως εκ τούτου υπάρχει περίπτωση ο έφηβος, που ζητά ανεξαρτησία στη δράση του, αν οι γονείς του την αρνηθούν, να φτάσει να φύγει ακόμα και από το σπίτι του.
Στις περιπτώσεις των συγκρούσεων η σωστή αντιμετώπιση των εφήβων είναι να τους ακούει κανείς με προσοχή και χωρίς διακοπή ως το τέλος. Κατόπιν, αντί να υπογραμμίζουμε τα λάθη τους, να τους κριτικάρουμε, να απορρίπτουμε τη γνώμη τους και να φιλονικούμε μαζί τους, είναι ανάγκη να συζητούμε μαζί τους τα θέματα και τις απόψεις τους με ηρεμία, με ησυχία, με σεβασμό, σοβαρότητα και σαν ίσοι προς ίσους. Ύστερα θα διατυπώνουμε τις δικές μας απόψεις με ηρεμία και χωρίς να απευθυνόμαστε προς αυτούς σαν να είναι κατώτεροί μας και μικρά παιδιά, γιατί τότε θα αρχίσουν να σκέπτονται και να δέχονται τις συμβουλές μας, τις σκέψεις μας και τις αξίες μας. Αντίθετα όμως, αν απομακρυνθούν οι νέοι από τους γονείς τους και από άλλα αξιοσέβαστα πρόσωπα και απορρίψουν τις γνώμες και τις αξίες τους, τότε υπάρχει κίνδυνος να παρασυρθούν από τις ιδέες άλλων, που μπορεί να τους βλάψουν. Επίσης, αποτελεί σφάλμα των γονέων και μάλιστα ολέθριο να μη συγχωρούν τα παιδιά τους για τα σφάλματά τους. Αλλά και αυτοί οι ίδιοι, όταν σφάλλουν, δεν πρέπει να διστάζουν να ζητούν συγνώμη από τα παιδιά τους, γιατί έτσι θα τα συνηθίσουν και αυτά να συγχωρούν τους άλλους και να τους ζητούν συγγνώμη. Συνεπώς, με τον τρόπο αυτό απαλλάσσονται από τα αισθήματα ενοχής και μνησικακίας και χαίρονται τη ζωή.
 Επιπλέον, οι νέοι κατά κανόνα δεν ανέχονται την πολλή ηθικολογία, την ηθική του συμβιβασμού και την πολιτική σκοπιμότητα και επιθυμούν την ευθύτητα, την τιμιότητα και τη δικαιοσύνη σε απόλυτο βαθμό. Ζητούν από τους μεγάλους για το ποιο είναι το σωστό έμπρακτα παραδείγματα και όχι λόγια. Διαφορετικά όχι μόνο τους μιμούνται, αλλά και τους υπερθεματίζουν στην ανάρμοστη συμπεριφορά. Είναι και σήμερα πολύ επίκαιρα τα λόγια του Ρώσου επαναστάτη του 19ου αιώνα Hertzen εκ μέρους των τότε νέων προς τους ενηλίκους. «Ήσασταν υποκριτές. Θα είμαστε κυνικοί. Μιλούσατε σαν ηθικολόγοι. Θα μιλούμε χωρίς ηθική. Ήσασταν ευγενείς προς τους ανωτέρους σας, αγενείς προς τους κατωτέρους. Θα είμαστε αγενείς προς όλους».
 Η ορθή και αποτελεσματική αντιμετώπιση των εφηβικών συγκρούσεων επιτυγχάνεται με τη βαθιά κατανόηση των εφήβων από τους ενηλίκους και ιδιαίτερα από τους γονείς και τους εκπαιδευτικούς τους. Οι έφηβοι αισθάνονται βαθιά την ανάγκη της επιτυχίας, της ασφάλειας, της αγάπης, της αναγνώρισης και της κατανόησης από τους άλλους. Και κατανόηση σημαίνει να ξεπεράσουν, αρχικά, οι ενήλικοι τον εγωισμό τους και να συνειδητοποιήσουν τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι έφηβοι εξαιτίας τους και εξαιτίας των ιδιαίτερων οικογενειακών συνθηκών και του κοινωνικού περιβάλλοντος μέσα στο οποίο ζουν. Κατανόηση σημαίνει, επίσης, να τους αναγνωρίσουν ως αυτόνομες προσωπικότητες με τη δική τους ιδιομορφία και να τους αντιμετωπίσουν με όλες τις πιθανές ανάγκες τους και με τις αδυναμίες τους. Έτσι, λοιπόν, αποκτώνται η εκτίμηση, η εμπιστοσύνη και η αγάπη των εφήβων, τα οποία διώχνουν την αποξένωση και την ψυχρότητα και τους κάνουν να ανοίξουν την καρδιά τους και να φιλοτιμηθούν, για να δεχτούν τη βοήθεια των ενηλίκων. Β. Κ. Αναστασιάδης, Ψυχοπαιδαγωγική της εφηβικής ηλικίας, Αθήνα, 1998
Β. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ 1. Να αποδώσετε περιληπτικά το περιεχόμενο του κειμένου με 100 – 120 λέξεις. Μονάδες 25
 2. Πώς βλέπει ο συγγραφέας του κειμένου τις συγκρούσεις μεταξύ εφήβων και ενηλίκων; Μονάδες 5
 3. Να παρουσιάσετε τη δομή της τελευταίας παραγράφου του κειμένου και να δώσετε έναν πλαγιότιτλο. Μονάδες 5
 4. Με ποιες διαρθρωτικές λέξεις γίνεται η σύνδεση των περιόδων στη δεύτερη παράγραφο και τί δηλώνουν οι λέξεις αυτές; Μονάδες 5
 5. Για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις του κειμένου να γράψετε μια συνώνυμη : παροδικές, φιλονικούν, υπερθεματίζουν, ανάρμοστη, εκτίμηση Μονάδες 5
 6. απορρίπτω, συγγνώμη, ανέχομαι, κατανόηση, περιβάλλον : Να αναλύσετε τις λέξεις στα συνθετικά τους και από το δεύτερο συνθετικό της κάθε λέξης να σχηματίσετε μια δική σας (απλή ή σύνθετη) λέξη. Μονάδες 5

 7.Να  δώσετε  ένα  μεταφορικό  και ένα  κυριολεκτικό  τίτλο  στο  κείμενο.                                         8α.Να  βρείτε  4  λέξεις   του  ειδικού  λεξιλογίου   και  να  αιτιολογήσετε  τη  χρήση  του.                    Β. Να  αιτιολογήσετε   τη  χρήση  των  εισαγωγικών   της   3ης παραγράφου.

Δευτέρα 22 Φεβρουαρίου 2016

ΕΦΗΒΕΙΑ ΚΡΙΤΗΡΙΟ


  Αποτέλεσμα εικόνας για ΕΙΚΟΝΕς ΕΦΗΒΩΝ


Η εφηβεία αποτελεί μία μεταβατική περίοδο στη ζωή του ανθρώπου, η οποία αρχίζει με το τέλος της παιδικής ηλικίας και οδηγεί στην ενηλικίωση. Κατά τη διάρκειά της, συντελούνται βιολογικές, σωματικές και ψυχολογικές μεταβολές, που επηρεάζουν και διαμορφώνουν τη στάση του εφήβου απέναντι στον εαυτό του και στους άλλους, ενηλίκους και συνομηλίκους, καθώς και τις απόψεις και τις ιδέες του απέναντι σε αρχές και αξίες που επικρατούν στην κοινωνία όπου ζει. Επίσης, η εφηβεία είναι μία περίοδος αναζήτησης ταυτότητας, ατομικότητας, προσωπικών επιλογών και στάσης ζωής. Όμως ,σήμερα οι αναζητήσεις αυτές γίνονται όλο και πιο δύσκολες λόγω των κοινωνικών συνθηκών, καθώς η ρευστότητα της σημερινής οικογενειακής δομής δημιουργεί αντιφάσεις και ασυνέχειες στον τρόπο με τον οποίο οι γονείς και τα παιδιά βιώνουν τους ρόλους τους.
Ο έφηβος έχει ανάγκη να του αναγνωρίζουν ελευθερία και αυτονομία. Χρειάζεται τον δικό του χώρο, ο οποίος συμβολίζει την ατομικότητα και τη διαφορετικότητά του. Οι προσωπικές επιλογές στο ντύσιμο, η διευθέτηση του προσωπικού χώρου και χρόνου, η επιλογή των φίλων, του τρόπου διασκέδασης ,της ελευθερίας λόγου και πράξεων, η ανάληψη ορισμένων ευθυνών και η αναγνώριση από τους γονείς των ικανοτήτων του είναι τα στοιχεία που συντελούν στην απόκτηση ξεχωριστής αυτόνομης ταυτότητας και συνθέτουν την αλλαγή της σχέσης του παιδιού με τους γονείς του.
Ασφαλώς, όπως ο έφηβος βρίσκεται σε φάση αναζήτησης ταυτότητας, έτσι και ο γονιός βρίσκεται σε φάση αναζήτησης του γονεϊκού του ρόλου. Καθώς έρχεται αντιμέτωπος με πρωτόγνωρες συμπεριφορές και νέες ανάγκες, πολλές φορές δυσκολεύεται να βάλει όρια
 Η ταυτότητα του εφήβου δομείται γύρω από δύο βασικούς άξονες. Ο πρώτος αφορά την «ταυτότητα του φύλου», δηλαδή την αναγνώριση και την αποδοχή για τον εαυτό του των σωματικών, ψυχολογικών και κοινωνικών χαρακτηριστικών που διακρίνουν το φύλο στο οποίο ανήκει βιολογικά. Ο δεύτερος άξονας αφορά την «κοινωνική ταυτότητα», δηλαδή τη διαμόρφωση της ιδεολογίας, των ηθικών αξιών, των κοινωνικών στάσεων και των επαγγελματικών επιλογών. Η κοινωνική ταυτότητα αναφέρεται στη θέση, στις ενέργειες και στη λειτουργία του ατόμου ως μέλους της κοινωνίας. Αν σκεφθούμε, λοιπόν, τη σημασία των παραπάνω «ταυτοτήτων», θα καταλάβουμε τους λόγους για τους οποίους η εφηβεία θεωρείται πολύ σημαντική περίοδος της ζωής του ανθρώπου.
Προς το τέλος της εφηβείας ο έφηβος, έχοντας πλέον επαναπροσδιορίσει τις σχέσεις του με τους γονείς και τ’ αδέλφια του, έχοντας δοκιμαστεί στις σχέσεις του (σχέσεις βαθιάς φιλίας, αντιπαλότητας, εχθρότητας, αγάπης) με τους συνομηλίκους του, έχοντας υιοθετήσει ηθικές αξίες και ιδεολογικά πρότυπα ,αισθάνεται ικανός να ενεργεί ως μέλος της κοινωνίας των ενηλίκων.     Γιοβαζολιάς, Γεώργας, Γιώτσα, Συνεργασία εκπαιδευτικών και οικογένειας,
ΥΠΔΒΜΘ – Γεν. Γραμματεία Διά Βίου Μάθησης – ΙΔΕΚΕ, Αθήνα, 2011, σ. 27-28 (διασκευή).
ΘΕΜΑΤΑ  Α.     Να  γράψετε  την  περίληψη   του  κειμένου (100 λεξεις)
 [α] Να αποδώσετε σε καθεμία από τις παραγράφους του κειμένου έναν τίτλο  ενδεικτικό του περιεχομένου της.                                                                                                                                  [β] Πώς επιτυγχάνεται η συνοχή στις περιόδους της πρώτης παραγράφου («Ηεφηβεία ... ρόλους τους») του κειμένου;
[γ] Να καταγράψετε τα δομικά μέρη και τον τρόπο ανάπτυξης της δ’ παραγράφου («Η ταυτότητα του εφήβου ... της ζωής του ανθρώπου») του κειμένου. Να δικαιολογήσετε την απάντησή σας, κάνοντας αναφορές σε συγκεκριμένα χωρία της παραγράφου.
[δ] Ποια είναι η συλλογιστική πορεία που ακολουθεί ο συγγραφέας στη δεύτερη παράγραφο («Ο έφηβος ... γονείς του») του κειμένου (επαγωγική ή παραγωγική); Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας.
Β  ΘΕΜΑ
[α] «προσωπικών», «αυτονομία», «πρωτόγνωρες», «αποδοχή», «ικανός»: Με την αντίθετη καθεμιάς από τις υπογραμμισμένες λέξεις του κειμένου να γράψετε μία πρόταση που να αναδεικνύει τη σημασία της.
 [β] Να δώσετε στο κείμενο έναν μεταφορικό / συνυποδηλωτικό τίτλο που ναπεριέχει τη λέξη «εφηβεία» ή παράγωγά της.
[γ] Να ερμηνεύσετε τη χρήση των εισαγωγικών στην τέταρτη παράγραφο («Ηταυτότητα ... του ανθρώπου») του κειμένου.
[δ] Να επισημάνετε τρία παραδείγματα μεταφορικής / συνυποδηλωτικής χρήσης
της γλώσσας στο κείμενο και να αιτιολογήσετε τη χρήση τους.

ΘΕΜΑ Γ. (μονάδες 50)

Η νέα γενιά ζει σήμερα σε ένα κλίμα ασφάλειας και ανέσεων, πρωτόγνωρο για νέους προηγούμενων εποχών. Παρ’ όλα αυτά, αναφύονται νέα προβλήματα που την απασχολούν και δυσχεραίνουν την ένταξη των νέων στο ευρύτεροκοινωνικό σύνολο. Ποια είναι τα προβλήματα αυτά και πώς θα μπορούσε η κοινωνία, αλλά και οι ίδιοι οι νέοι να συμβάλουν στην επίλυσή τους; Οι απαντήσεις στα ερωτήματα αυτά θα περιληφθούν σε ανοιχτή ομιλία (περίπου450 λέξεις) που απευθύνετε στον πολιτικό κόσμο της χώρας.

Τρίτη 16 Φεβρουαρίου 2016

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ Ο ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΚΑΙ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΦΙΛΟΣΟΦΟΣ


  Αποτέλεσμα εικόνας για αριστοτελης φρασεις    Η προσωπικότητα του Αριστοτέλη. Πολύτιμη πηγή πληροφοριών για το χαρακτήρα του Αριστοτέλη και γενικά τις σχέσεις του με τους ανθρώπους του περιβάλλοντός του, συγγενείς, φίλους, ελεύθερους και δούλους, αποτελεί το κείμενο της διαθήκης του, που διασώθηκε από το Διογένη. Σ’ αυτό διαφαίνεται πως ήταν άνθρωπος που είχε αισθανθεί έντονα τη μοναξιά της ζωής και που ένιωθε ευγνωμοσύνη για όσους ανθρώπους συντέλεσαν αποτελεσματικά με τις φροντίδες τους, ώστε να απαλυνθεί εάν όχι εξαλειφθεί το αίσθημα του αυτό. Με τη διαθήκη του ζητούσε : να τον θάψουν δίπλα στη γυναίκα του Πυθιάδα, που είχε πεθάνει πριν. Στην Ερπυλλίδα, που είχε φροντίσει τον ίδιο προσωπικά, την οικογένειά του και το σπιτικό τους, να την αφήσουν να διαλέξει το καλύτερο από τα κτήματα του στη Χαλκίδα ή στα Στάγιρα και να ξαναφτιάξει τη ζωή της, αν η ίδια το θελήσει. Ήθελε την κόρη του να πάρει για γυναίκα του ο Νικάνωρ, ο γιός του Πρόξενου, του κηδεμόνα του. Όσον αφορά τους δούλους, επιθυμούσε να τους προστατέψουν και να τους αποκαταστήσουν οικονομικά και κοινωνικά. Τις δούλες συγκεκριμένα, να τις προικίσουν και να τις παντρέψουν με πρόσωπα που να έχουν καλό όνομα. Και τέλος, τα παιδιά των δούλων του ζήτησε «μη πωλείν όταν εν ηλικία γένωνται, ελεύθερους αφείναι κατ’ αξίαν», και μάλιστα για κάποιους προβλέπει την απελευθέρωση. Ακολουθώντας με τον τρόπο αυτό έμπρακτα μια από τις συστάσεις των «Πολιτικών» του.
’λλες πηγές μας πληροφορούν, ότι ο Αριστοτέλης ως άνθρωπος είχε πιστούς φίλους, αλλά και φοβερούς αντιπάλους (Επίκουρος, Τίμαιος, Ευβουλίδης κ.ά.), γιατί έβλεπαν με φθόνο την ανωτερότητά του και αισθάνονταν ότι η παρουσία του τους μηδένιζε. Γι’ αυτό τον διέβαλλαν με κάθε είδους συκοφαντίες. Τον παρουσίαζαν ως φιλάργυρο, φιλήδονο, ραδιούργο, μηχανορράφο, ακόμα ως οργανωτή δολοφονίας του Αλεξάνδρου κλπ. Όμως, όλα αυτά αναιρούνται από πολύ αξιόπιστες πηγές, που αποδεικνύουν τόσο ότι ο Αριστοτέλης υπήρξε η ενσάρκωση του ορθού μέτρου σ’ όλες τις εκδηλώσεις της ζωής του, όσο και την έμφυτη ευγένεια και τρυφερότητα της ψυχής του. κάποιοι τον θεωρούσαν απλώς «ένσαρκη διάνοια», όμως η διαθήκη του  δεν αφήνει αμφιβολία ότι υπήρξε ευγνώμων και στοργικός προς τους συνανθρώπους του άνθρωπος.

Δευτέρα 15 Φεβρουαρίου 2016

ΑΝΑΛΦΑΒΗΤΙΣΜΟΣ ΕΚΘΕΣΗ Α ΛΥΚΕΙΟΥ

Ορισμός : Αναλφάβητος θεωρείται, γενικά, όποιος δεν μπορεί να διαβάσει και να γράψει.

Μορφές αναλφαβητισμού
Οργανικός αναλφαβητισμός : όσοι δεν διδάχτηκαν ποτέ γραφή και ανάγνωση, άρα δεν φοίτησαν ποτέ στο σχολείο.

Λειτουργικός αναλφαβητισμός : όσοι διδάχτηκαν γραφή και ανάγνωση, αλλά στη συνέχεια δεν καλλιέργησαν αυτές τις γνώσεις, με αποτέλεσμα να ατονήσουν και να ξεχαστούν.

Τεχνολογικός / Ψηφιακός αναλφαβητισμός : όσοι δεν γνωρίζουν να χρησιμοποιούν τις νέες τεχνολογίες, να χειρίζονται τον ηλεκτρονικό υπολογιστή, το διαδίκτυο, το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο κ.α.

Αίτια αναλφαβητισμού

Μέσα στην κοινωνία :

  • Οι μακρόχρονοι πόλεμοι του παρελθόντος προκάλεσαν τον πνευματικό μαρασμό και άφησαν πλήθος αναλφάβητων σε όλο τον κόσμο.
  • Απομακρυσμένες δυσπρόσιτες περιοχές, όπου τα παιδιά δεν έχουν εύκολη πρόσβαση στις εκπαιδευτικές μονάδες.
  • Φτωχές, υποβαθμισμένες αστικές περιοχές, όπου η εκπαίδευση έχει δευτερεύοντα ρόλο και τα παιδιά εργάζονται από μικρή ηλικία για να εξασφαλίσουν τα «προς το ζην».
  • Μαθητές που προέρχονται από κοινωνικές ομάδες με ιδιαίτερα προβλήματα, όπως πρόσφυγες ή οικονομικοί μετανάστες δεν μπορούν να προσαρμοστούν στις απαιτήσεις του σχολείου και εγκαταλείπουν την προσπάθεια.
Μέσα στην οικογένεια :
  • Φτώχεια, ανέχεια, κακές συνθήκες διαβίωσης της οικογένειας.
  • Προκαταλήψεις των γονιών που στερούν από τα παιδιά τους τη μόρφωση.
  • Αδιαφορία, έλλειψη επικοινωνίας εκ μέρους των γονιών, σε κάποιες περιπτώσεις κρούσματα ενδοοικογενειακής βίας και κακοποίησης, έλλειψη ενδιαφέροντος για τη σχολική επίδοση των παιδιών.
Μέσα στο σχολείο :
  • Τμήματα με υπερβολικά μεγάλο αριθμό μαθητών δυσχεραίνουν την μαθητική διαδικασία.
  • Ανεπαρκώς μορφωμένο και επιμορφωμένο εκπαιδευτικό προσωπικό, ακατάλληλο να εμφυσήσει στους μαθητές την αγάπη για τη μάθηση.
  • Αδυναμία του εκπαιδευτικού συστήματος να παρέχει ουσιαστικά κατάλληλη μόρφωση στους μαθητές, έλλειψη υλικοτεχνικής υποδομής, απουσία σύγχρονων μεθόδων διδασκαλίας που κερδίζουν το ενδιαφέρον των μαθητών.
  • Χαμηλό νοητικό επίπεδο μαθητών και εγκεφαλικές διαταραχές χρήζουν ειδικής αγωγής και δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν μέσα στο συμβατικό σχολείο.
Συνέπειες αναλφαβητισμού

Σε ατομικό επίπεδο :
  • Αποκλεισμός από θέσεις εργασίας με αυξημένα προσόντα, αδυναμία εύρεσης εργασίας, υποαπασχόληση, ανεργία.
  • Περιθωριοποίηση, κοινωνικός αποκλεισμός, καθώς γίνεται θύμα ρατσιστικής συμπεριφοράς.
  • Αδυναμία επίλυσης πρακτικών προβλημάτων που ζητούν στοιχειώδεις γνώσεις (π.χ. γραφειοκρατικές υποχρεώσεις ), ανικανότητα να υπερασπιστεί τα δικαιώματά του. Γίνεται εύκολα θύμα εκμετάλλευσης από επιτήδειους ανθρώπους.
  • Αποχή από τα πνευματικά και πολιτιστικά δρώμενα. 
  • Εμποδίζεται η συνειδητή πολιτικοποίηση, καθώς οι αναλφάβητοι αδυνατούν να ασκήσουν ουσιαστικά τα πολιτικά τους καθήκοντα, αφού δεν μπορούν να έχουν πλήρη και έγκυρη ενημέρωση.
  • Ψυχικές διαταραχές, συμπλέγματα μειονεξίας και κατωτερότητας, έλλειψη κοινωνικότητας.
  • Εύκολο θύμα προκαταλήψεων και δεισιδαιμονιών, ζει σε μόνιμη ανασφάλεια και αβεβαιότητα.
Σε κοινωνικό επίπεδο :
  • Εμπόδιο για την οικονομική και πολιτιστική ανάπτυξη μιας χώρας.
  • Κίνδυνος οικονομικών και πολιτικών εξαρτήσεων από προηγμένες χώρες.
  • Εμφάνιση ρατσισμού, αναβίωση στερεοτύπων, προλήψεων και δεισιδαιμονιών.
  • Διευρύνεται η κοινωνικό ανισότητα, πληθαίνουν οι διακρίσεις.
  • Εμφάνιση λαϊκισμού και δημαγωγίας, φανατισμός, χειραγώγηση, παραπληροφόρηση κοινής γνώμης.
  • Πλήττεται το δημοκρατικό πολίτευμα, καθώς επικρατεί η ανισότητα, ο ρατσισμός και η αποχή από την παιδεία.
Τρόποι αντιμετώπισης του αναλφαβητισμού
  • Υποχρεωτική εννιάχρονη εκπαίδευση για κάθε πολίτη της χώρας.
  • Οικονομική στήριξη φτωχών οικογενειών, ώστε τα παιδιά να αποκτούν τη βασική εκπαίδευση.
  • Ιδιαίτερη μέριμνα για τις δυσπρόσιτες περιοχές, ώστε τα παιδιά να μετακινούνται στο σχολείο με οχήματα του δήμου ή της κοινότητας όπου ζουν.
  • Σχολεία ειδικής αγωγής για άτομα με ειδικές ανάγκες, παρουσία ειδικά εκπαιδευμένου διδακτικού προσωπικού.
  • Ενισχυτική διδασκαλία για παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες.
  • Φροντίδα για τα παιδιά μεταναστών ή ιδιαίτερων κοινωνικών ομάδων που έχουν διαφορετική παράδοση και πολιτισμό, ώστε να φοιτούν σε ειδικά σχολεία που να σέβονται την ιδιαιτερότητα της κουλτούρας τους.
  • Επιμορφωτικά προγράμματα για ενήλικους αναλφάβητους ( προγράμματα «δεύτερης ευκαιρίας» ) και ενημερωτικά σεμινάρια ή ημερίδες που θα ευαισθητοποιήσουν το κοινό για τις συνέπειες του αναλφαβητισμού τόσο στο άτομο όσο και στην κοινωνία

 ΠΗΓΗ  GOOGLE

Κυριακή 14 Φεβρουαρίου 2016

ΕΚΘΕΣΗ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΑΣΚΗΣΕΙΣ Γ1 ΤΡΙΤΟ ΛΥΚΕΙΟ

  1. Να διακρίνετε τον τρόπο ανάπτυξης στις παρακάτω παραγράφους : 
α.Η καλύτερη μελέτη του επιστητού σε όλο το φάσμα του επέβαλε να χωριστεί η επιστήμη σε κλάδους και να ειδικεύονται οι επιστήμονες σε κάποιον από αυτούς. Συμβατικά, λοιπόν, τις επιστήμες τις διακρίνουμε σε φυσικές και ανθρωπιστικές ή κοινωνικές. Οι μεν ερευνούν τη φύση και τη νομοτέλεια που τη διέπει, οι δε τον άνθρωπο και την κοινωνία. Κλάδοι των φυσικών επιστημών είναι η φυσική, η χημεία, η βιολογία, η αστρονομία, η γεωλογία κ.α. Κλάδοι των ανθρωπιστικών ή κοινωνικών επιστημών είναι η νομική, η ιστορία, η κοινωνιολογία, η οικονομία, η γλωσσολογία, η ψυχολογία κ.α. Αλλά και αυτοί οι κλάδοι χωρίζονται σε άλλους επιμέρους τομείς και θα χωρίζονται συνεχώς όσο η επιστήμη θα προοδεύει και η επιστημονική έρευνα θα γίνεται πιο λεπτομερής.

β.Πολύ σοβαρό είναι και το πρόβλημα του σωστού προσανατολισμού των νέων. Το πρόβλημα αυτό, αν και υπήρχε για τους νέους όλων των εποχών, στις μέρες μας εμφανίζεται οξύτερο. Αυτό οφείλεται από τη μια στις γρήγορες εξελίξεις που άλλαξαν ριζικά τις συνθήκες της ζωής, και από την άλλη στην ανεπάρκεια πολλών παραδοσιακών αξιών και προτύπων ζωής να ανταποκριθούν στις ανάγκες και τις απαιτήσεις του σύγχρονου ανθρώπου, ο οποίος τις αμφισβητεί και τις απορρίπτει. Αποτέλεσμα είναι να λείπουν από τη ζωή των νέων σταθερές αξίες, στόχοι και ιδανικά που θα τους κατευθύνουν.


2.Να γράψετε τα συνθετικά των παρακάτω λέξεων. Στη  συνέχεια με το β’ συνθετικό της καθεμίας, να γράψετε άλλη μια σύνθετη λέξη, στην οποία  τώρα να έχει θέση πρώτου συνθετικού: κατευθύνω, συμφέρον, δημοσιογραφικός, διαφήμιση, εφημερίδα.

3.Να γράψετε ένα συνώνυμο και ένα αντώνυμο για καθεμία από τις παρακάτω λέξεις: ορθολογικότερα, επιθυμητή, εφικτή, απλοϊκά, επιδεινώνει.


4.Να σχηματίσετε μια φράση με καθεμία από τις παρακάτω λέξεις, στην οποία θα καταφαίνεται η σημασία της: επίδοση, πιθανότητα, θεσμός.


5.Να αντικαταστήσετε τις παρακάτω λέξεις με άλλες ισοδύναμες: αναβιώθηκαν, αλλαγές, επικεντρώσω, ατέρμονης, παραμελεί.

6.Ποιον τρόπο/ ποιους τρόπους πειθούς χρησιμοποιεί ο συγγραφέας στις παρακάτω παραγράφους;
1. Οι νευροεπιστήμονες και οι ψυχολόγοι έχουν αναπτύξει τις απόψεις τους στα πέντε χρόνια λειτουργίας του Facebook: οι νέοι γίνονται εγωκεντρικοί. Μειώνεται αισθητά ο χρόνος συγκέντρωσης σε ένα αντικείμενο, σε μια μόνο εργασία. Υποτιμούν την πραγματικότητα. Η αυτοεκτίμηση εξαρτάται από το πληκτρολόγιο, από τη βαθμολογία στο ηλεκτρονικό προφίλ τους. Κρύβονται πίσω από ψεύτικες επινοημένες ταυτότητες κ.ο.κ. Από την άλλη ο εγκέφαλος ευεργετείται από διαρκώς νέα ερεθίσματα και πληροφορίες που προσφέρει το διαδίκτυο. Άνθρωποι με προβλήματα συμπεριφοράς, φοβισμένοι, δειλοί ή αγοραφοβικοί, εντάσσονται σε διάφορες ομάδες και αισθάνονται πιο αποδεκτοί. Άνθρωποι χωρίς κοινωνικές δεξιότητες μπορούν να νιώσουν ορατοί στο δημόσιο χώρο. Η εικονική πραγματικότητα μπορεί να αποτελέσει προέκταση ή συμπλήρωμα της φυσικής πραγματικότητας κ.ο.κ.
Μ. Κατσουνάκη, εφημ. «Η Καθημερινή»
2. Η δωρεά οργάνων πραγματοποιείται μόνο από εγκεφαλικά νεκρούς ανθρώπους που πεθαίνουν ενώ νοσηλεύονται διασωληνωμένοι σε Μονάδες Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ). Ο εγκεφαλικός θάνατος είναι μια μη αναστρέψιμη κατάσταση, που ισοδυναμεί με τον θάνατο και δεν έχει καμιά σχέση με τις χρόνιες φυτικές καταστάσεις (καταστάσεις «φυτό»). Αφορά την καταστροφή του εγκεφαλικού στελέχους όπου εδράζουν ανώτερες ψυχικές και γνωσιακές λειτουργίες, όπως η μνήμη, η σκέψη, η αντίληψη, καθώς και ζωτικές λειτουργίες, όπως η αναπνοή και η αρτηριακή πίεση. Για το λόγο αυτό είναι παγκοσμίως αποδεκτό ότι η ανεπανόρθωτη βλάβη του εγκεφαλικού στελέχους είναι ικανή και αναγκαία προϋπόθεση για να θεωρηθεί όλος ο εγκέφαλος νεκρός.
Εθνικός Οργανισμός Μεταμοσχεύσεων, εφημ. «Ελευθεροτυπία»
3«Καθώς δε θέλω να είμαι δούλος, έτσι δε θέλω και να είμαι αφέντης. Και αυτό είναι η δημοκρατία», είχε πει ο Αβραάμ Λίνκολν. Ας τον μεταφέρουμε εδώ το σοφό αυτό λόγο, μεταπλασμένον έτσι: «Καθώς δε θέλω να με αδικήσουν και να μου πάρουν τη θέση που ανήκει στην αξία μου, έτσι δε θέλω να πάρω μια θέση που ανήκει στην αξία ενός άλλου. Κι αυτό, με μια λέξη, είναι ο πολιτισμός». Μακάρι να ήταν πάντα έτσι…
Μιχ. Δ. Στασινόπουλος

7)αΠώς δικαιολογείται η χρήση του γ΄ πληθυντικού προσώπου.β)Να προσδιορίσετε το ύφος του κειμένου βασιζόμενοι στα αντίστοιχα σημεία του κειμένου.
γ) Ποιός είναι ο σκοπός συγγραφής του κειμένου.
Όλοι έχουμε ανάγκη από χαλάρωση, μακριά από το άγχος της καθημε-ρινότητας. Είναι σε όλους γνωστό ότι το γέλιο και το χιούμορ βελτιώνουν τις σωματικές, νοητικές και πνευματικές λειτουργίες μας.Πολύ περισσότερο από όλους, τη χαλάρωση, την ευχαρίστηση, το γέλιο τα έχει ανάγκη το άτομο, γιατί έτσι η συναισθηματική του φόρτιση - η οποία προέρχεται από τη δυσάρεστη κατάσταση που βιώνει, δηλ. την απώλεια της υγείας του - μετριάζεται και η ελπίδα και η ανακούφιση συντροφεύουν την ψυχή του.Θα λέγαμε ότι με την ψυχαγωγία ή καλύτερα με την απασχόληση σε κάποια ευχάριστη δραστηριότητα, το άτομο εκτονώνεται, χαλαρώνει, αποκτά μεγαλύτερη αυτοεκτίμηση και ευεξία, ενώ γενικότερα αναπτύσσει μια θετική στάση, που βοηθάει στην αντιμετώπιση των προβλημάτων του και διευκολύνει την επικοινωνία μεταξύ αυτού και των συνανθρώπων του.

δ) Πώς δικαιολογείται το ασύνδετο σχήμα της περιόδου: «οι γνώριμες προεξοχές της στεριάς αλλάζουνε σχήμα, σου αποκαλύπτονται ανυποψίαστοι όρμοι και κάβοι, μακρινές ράχες άλλων νησιών, ένας καινούργιος, πιο πλατύς και πιο πλούσιος στην ποικιλομορφία τουκόσμου.

Σάββατο 13 Φεβρουαρίου 2016

ΕΠΙΘΕΤΙΚΗ - ΚΑΤΗΓΟΡΗΜΑΤΙΚΗ ΜΕΤΟΧΗ ΑΣΚΗΣΕΙΣ

1.Να βρείτε και να χαρακτηρίσετε τις μετοχές (επιθετικές, κατηγορηματικές):

Ἥδομαι ὑφ’ ὑμῶν τιμώμενος.
 - Ξέρξης εἶδεν ἀρτεμισίαν μαχομένην
. - Ἀγησίλαος προσέττατεν αὐτοῖς τοῖς ἄρχουσι πείθεσθαι.
 - Ὁ λέγων τοῦτο ψεύδεται.
 -Οἱ δικασταὶ ἤκουσαν τῶν μαρτύρων λεγόντων.
- Ἐγώ εἰμι αἴτιος τῶν ὑπὸ τῶν Μήδων ποιουμένων.
- Οἱ Λακεδαιμόνιοι οὐκ ἐπαύσαντο τὰς πόλεις πολιορκοῦντες..
 - Ἐβούλετο ἐντυχεῖν τοῖς γεγραφόσιν.
-  Οἱ νῦν ὄντες ἄνθρωποι δίκαιοί εἰσιν.

2.Στις παρακάτω προτάσεις να βρείτε τις κατηγορηματικές μετοχές κι αν αναφέρονται στο υποκείμενο ή στο αντικείμενο του ρήματος από το οποίο εξαρτώνται.

 - Ὁ μὲν πρεσβύτερος παρὼν ἐτύγχανεν.
 - Ἀδικεῖτε, πολέμου ἄρχοντες καὶ σπονδὰς λύοντες.
 - Ἄρξομαι ἀπὸ τῆς ἰατρικῆς λέγων.
 - Μέμνημαι καὶ τοῦτο σου λέγοντος.
 - Ἀπηγγέλθη Φίλιππον Ἡραῖον τεῖχος πολιορκῶν.
 - Ἡμεῖς ἀδύνατοι ὁρῶμεν ὄντες.
 - Ἀδικοῦντα Φίλιππον ἐξήλεγξα.
 - Ἤκουσε Κῦρον ἐν Κιλικίᾳ ὄντα
. - Οὗτος ἐπιβουλεύων ἡμᾶς φαίνεται.
 - Οὐδένα οἶδα μισοῦντα τοὺς ἐπαινοῦντας.
 - Πειρασόμεθα ἐλέγχοντες
. - Ἀποδείξω τοῦτον μάρτυρας ψευδεῖς παρεχόμενον
. - Τοῦτο οὐκ αἰσχύνομαι λέγων.

3.Να  εντοπίσετε  τις  απόλυτες  και συνημμένες  μετοχές

α. Ξυλευόμενός τις παρά τινα ποταμὸν τὸν πέλεκυν ἀπέβαλε.
β. Τοῦ δέ ρεύματος παρασύραντος τὸν πέλεκυν ὁ ἄνθρωπος ὠδύρετο.
γ. Τινές δὲ τῶν Χαλδαίων ληζόμενοι (= με τη ληστεία) ζῶσιν.
δ. Αγησίλαος ἔτι νέος ὤν ἔτυχετηςβασιλείας.                                                                                         ε. Κελεύοντος τοῦ κήρυκος ἐσιώπησαν.

Παρασκευή 12 Φεβρουαρίου 2016

ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ













Αποτέλεσμα εικόνας για ταφος καζαντζακη εικονες



Η  ΑΠΑΝΤΗΣΗ  ΤΟΥ  ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗ    ΣΤΟΝ  ΑΦΟΡΙΣΜΟ

«προσπάθησα να εξαίρω όσο μπορούσα τους αγώνες της Κρήτης για την ελευθερία και συνάμα την ηρωική και μαρτυρική συμμετοχή της εκκλησίας στους αγώνες αυτούς κι όμως βρέθηκαν συνειδήσεις που κατασυκοφάντησαν το βιβλίο αυτό, ως ενάντιο της θρησκείας και της πατρίδας».... 
«Μου δώσατε μια κατάρα, Άγιοι Πατέρες, σας δίνω μια ευχή: Σας εύχομαι να “ναι η συνείδησή σας τόσο καθαρή όσο η δική μου και να “στε τόσο ηθικοί και θρήσκοι όσο είμαι εγώ».... 





                                                           





                                                                                ΠΑΝΤΑ  ΕΠΙΚΑΙΡΟΣ
Αποτέλεσμα εικόνας για καζαντζακης εικονες

Πέμπτη 11 Φεβρουαρίου 2016

ΠΟΥΣΙ. Νίκος Καββαδίας.

<<ΤΟ  ΠΟΥΣΙ  >>    ΚΑΒΒΑΔΙΑΣ                                                                                        
                Έπεσε το πούσι αποβραδίς
το καραβοφάναρο χαμένο
κι έφτασες χωρίς να σε προσμένω
μες στην τιμονιέρα να με δεις

Κάτασπρα φοράς κι έχεις βραχεί
πλέκω σαλαμάστρα τα μαλλιά σου
Κάτου στα νερά του Port Pegassu
βρέχει πάντα τέτοιαν εποχή

Μας παραμονεύει ο θερμαστής
με τα δυο του πόδια στις καδένες.
μην κοιτάς ποτέ σου τις αντένες
με την τρικυμία, θα ζαλιστείς.

Βλαστημά ο λοστρόμος τον καιρό
είν’ αλάργα τόσο η Τοκοπίλλα
Από να φοβάμαι και να καρτερώ
κάλλιο περισκόπιο και τορπίλλα.

Φύγε! Εσέ σου πρέπει στέρεα γη
Ήρθες να με δεις κι όμως δε μ’ είδες
έχω απ’ τα μεσάνυχτα πνιγεί
χίλια μίλια πέρ’ απ’ τις Εβρίδες      
                                ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ                                                                                                            1.Ποια   στοιχεία  της  παραδοσιακής   ποίησης   διατηρούνται   και   ποια  της  νεώτερης  υιοθετούνται  στο ποίημα;   2.Ο Καββαδίας ήταν ασυρματιστής σε καράβια. Πώς φαίνεται ο ναυτικός χαρακτήρας του ποιήματος;

Κυριακή 7 Φεβρουαρίου 2016

Περιγραφή της δυσλεξίας από Έλληνα δυσλεκτικό δάσκαλο ειδικής αγωγής

Περιγραφή της δυσλεξίας από Έλληνα δυσλεκτικό δάσκαλο ειδικής αγωγής

Δυσλεξία: Ένα χάρισμα με άσχημη ονομασία.Αφιερωμενο σε κάποιους εκπαιδευτικους χωρις ευαισθησίες


"Όλοι Γεννιόμαστε Ελεύθεροι" Κάθε άντρας, κάθε γυναίκα και κάθε παιδί σ' αυτόν τον πλανήτη προστατεύεται από 30 ειδικά διαμορφωμένα άρθρα - την Παγκόσμια Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Κλικ στην εικόνα για να ακούσεις και να ξεφυλλίσεις το βιβλίο.











Δυσλεξία: Ένα χάρισμα με άσχημη ονομασία

Γνωρίζετε ότι ο Αϊνστάιν, ο Τομ Κρούζ, ο ‘Εντισον, ο Τσώρτσιλ, ο Χανς Κρίστιαν Άντερσεν, η Αγκάθα Κρίστι και ο Λεονάρδο Ντα Βίντσι ήταν δυσλεκτικοί; Αυτοί οι ιδιαίτερα χαρισματικοί άνθρωποι είχαν δυσλεξία! Είναι όντως όλα τα παιδιά με δυσλεξία «χαρισματικά»; Η κυρία Σταθάκου Μαρένια, ειδική παιδαγωγός του κέντρου Ευμάθεια υποστηρίζει ότι « Στα παιδιά με δυσλεξία υπάρχει όλη η γκάμα παιδιών. Υπάρχουν παιδιά με φυσιολογική νοημοσύνη και παιδιά ιδιαίτερα έξυπνα. Δεν μπορούμε να πούμε ότι υπάρχουν ιδιαίτερα χαρισματικά παιδιά με δυσλεξία. Αυτό που συμβαίνει συχνά είναι η πιθανότητα να έχουμε ένα ευφυή πληθυσμό στα άτομα με δυσλεξία. Αλλά η δυσλεξία δεν εξισώνεται με ευφυΐα απαραίτητα»
Ο κύριος Αλεξάνδρου, διευθυντής του κέντρου Προσέγγιση δηλώνει ότι « Η δυσλεξία είναι εγκεφαλική δυσλειτουργία. Οι περιοχές ικανοτήτων καλλιεργούνται περισσότερο. Προσδίδουμε στο παιδί με δυσλεξία ενσυναίσθηση (συναισθηματική κρίση), καλλιτεχνικές ροπές, εφευρετικότητες και ανεπτυγμένη μαθηματική σκέψη. Γι’ αυτό τα χαρακτηρίζουν «χαρισματικά». Απλά είναι οι περιοχές του εγκεφάλου που καλλιεργούν περισσότερο»
Δεν είναι όλοι οι δυσλεκτικοί «χαρισματικοί» αλλά έχουν κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που τους καθιστούν ξεχωριστούς όπως: Εξαιρετική ικανότητα και διαίσθηση στην επίλυση προβλημάτων, δημιουργικότητα, ικανότητα για παράλληλη και πολύπλευρη σκέψη, καινοτομικές ιδέες και σκέψεις.
Ο Εγκέφαλος και η Δυσλεξία
Dr Dirk Bakker, Ph.D, Ομότιμος Καθηγητής, Free University, Amsterdam, Διευθυντής της Ευρωπαϊκής Μεταπτυχιακής Σχολής Παιδικής Νευροψυχολογίας
Όταν μιλάμε για δυσλεξία, μιλάμε για τη διαδικασία της ανάγνωσης. Η ανάγνωση είναι γνωστική συμπεριφορά και κατά συνέπεια διεκπεραιώνεται από τον εγκέφαλο. Έτσι, όταν μιλάμε για ανάγνωση, θα πρέπει τότε να μιλάμε και για κάτι που σχετίζεται με τον εγκέφαλο.
Αλλά τι είναι αυτό το κάτι; Πρόσφατα, ουσιαστική προσοχή και ενδιαφέρον έχει δοθεί στο πώς περίπου είναι ο εγκέφαλος των δυσλεξικών ατόμων και πώς λειτουργεί.
Αυτό που ακολουθεί είναι μία διερεύνηση επιστημονικής προσέγγισης της δυσλεξίας, βασισμένη στην έως τώρα γνώση μου. Αυτό είναι ένα τεράστιο έργο για ένα περιορισμένο χώρο και έχω συντάξει αυτό το άρθρο κατά τέτοιο τρόπο ώστε να δώσω στους αναγνώστες αυτού του Οδηγού το είδος των πληροφοριών που θα χρειάζονται.
Εάν χρησιμοποιήσουμε τον εγκέφαλο ως σημείο αφετηρίας, ερχόμαστε αντιμέτωποι με ερωτήσεις όπως:
1 Τι το ειδικό υπάρχει σχετικά με τον εγκέφαλο των δυσλεξικών;
2 Ποια είναι η προέλευση αυτού του ειδικού χαρακτηριστικού;
3 Πώς εμφανίζεται αυτό το ειδικό χαρακτηριστικό;
4 Τι είδους παρέμβαση είναι η καταλληλότερη;
Ο Εγκέφαλος
Ο εγκέφαλος αποτελείται από δισεκατομμύρια νευρικά κύτταρα, ή νευρώνες, τα οποία επικοινωνούν μεταξύ τους μέσω μιας ηλεκτρο-χημικής οδού. Μολονότι ο εγκέφαλος λειτουργεί ως αυτόνομη οντότητα, υπάρχουν υποδομές και υποσυστήματα. Χωρίζεται σε αριστερό και δεξιό ημισφαίριο, τα οποία συνδέονται με το ?μεσολόβιο?. Στους περισσότερους ανθρώπους η αριστερή πλευρά είναι υπεύθυνη για την αντίληψη και την παραγωγή του λόγου, ενώ το δεξιό ημισφαίριο παίζει σημαντικό ρόλο στις οπτικο-χωρικές πληροφορίες (όραση και υπολογισμός του χώρου). Κάθε ημισφαίριο καλύπτεται από ένα φλοιό ή φλούδα με μία λευκή ουσία κάτω από αυτό. Ο φλοιός περιέχει κυρίως το σώμα των νευρικών κυττάρων. Η λευκή ουσία περιέχει τις συνδέσεις (συνάψεις).
Τα κύτταρα στο φλοιό ξεκινούν από τις βαθύτερες περιοχές του φλοιού κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης πριν τη γέννηση. Δεν φθάνουν όλα τα κύτταρα στον τελικό προορισμό τους. Μπορεί να συγκεντρώνονται σε συμπλέγματα κυττάρων κατά τη διαδρομή. Αυτές οι ομάδες κυττάρων που παρεξέκλιναν ονομάζονται εκτοπίες.
Ο φλοιός του κάθε ημισφαιρίου χωρίζεται σε τέσσερις λειτουργικές περιοχές: το μετωπιαίο, το βρεγματικό, τον κροταφικό, και τον ινιακό λοβό. Όλες αυτές οι περιοχές εμπλέκονται στην πολύπλοκη διαδικασία της ανάγνωσης, ειδικότερα όμως η κροταφική και η ινιακή περιοχή, καθώς και η μεσολαβούσα περιοχή μεταξύ των δύο, ο βρεγματικός λοβός.
Τα νευρικά κύτταρα επικοινωνούν μεταξύ τους ηλεκτρο-χημικά. Αυτή η ηλεκτρική δραστηριότητα μπορεί να μετρηθεί έξω από τον εγκέφαλο με ένα ηλεκτροεγκεφαλογράφημα (EEG) και με τις τεχνικές που προέρχονται από αυτό.
Ερώτηση 1:
Τι το ειδικό υπάρχει σχετικά με τον εγκέφαλο των δυσλεξικών;
Παρόλη την εκτεταμένη επιστημονική έρευνα, εδώ υπάρχουν ακόμη περισσότερες ερωτήσεις παρά απαντήσεις. Πρόσφατη έρευνα έχει ρίξει λίγο φως στο θέμα, αλλά είναι σημαντικό να κάνουμε ένα διαχωρισμό μεταξύ των απαντήσεων που σχετίζονται με τη δομή, ή την ανατομία του εγκεφάλου και εκείνων που σχετίζονται με τη φυσιολογία του ή λειτουργία του.
Ερώτηση 1.1:
Ανατομικές ιδιαιτερότητες;
Ποιες είναι οι ανατομικές ιδιαιτερότητες του εγκεφάλου των δυσλεξικών;
– Τα εκτοπικά κύτταρα εντοπίστηκαν στον εγκέφαλο όλων των δυσλεξικών που εξετάσθηκαν κατά τη διάρκεια του ανατομικού ερευνητικού προγράμματος του Πανεπιστημίου του Harvard. Εντοπίστηκαν σε πολλά σημεία, αλλά ειδικότερα στον αριστερό ινιακο-βρεγματικό και μετωπιαίο λοβό, δηλαδή στις περιοχές που είναι σημαντικές για τη γλώσσα.
– Άλλοι ερευνητές έχουν δείξει ότι το κροταφικό πεδίο (planum temporale) παρουσιάζει μία συμμετρία στον εγκέφαλο των δυσλεξικών, κάτι που δεν έχει εμφανισθεί στον εγκέφαλο της πλειοψηφίας των μη-δυσλεξικών.
– Στον εγκέφαλο των δυσλεξικών, τα κύτταρα του μεγαλοκυτταρικού συστήματος εμφανίζονται μικρότερα από τα φυσιολογικά. Φαίνεται σαν να εμπλέκονται στην οπτική αντίληψη τα δύο κύρια συστήματα, το μεγαλοκυτταρικό και το μικροκυτταρικό. Το μικροκυτταρικό σύστημα έχει προσαρμοσθεί για την οπτική αντίληψη των σχημάτων και των χρωμάτων, ενώ το μεγαλοκυτταρικό για την αντίληψη της κίνησης. Το μεγαλοκυτταρικό σύστημα παίζει σημαίνοντα ρόλο στις ταχείες αλλαγές των αναπαραστάσεων, οι οποίες αφορούν στην ανάγνωση. Εάν αυτό το σύστημα αποδειχθεί ανεπαρκές, ως αποτέλεσμα θα έχουμε τις δυσκολίες στην ανάγνωση.
Αυτή η περίληψη των ανατομικών ανακαλύψεων προκαλεί δύο ερωτήσεις και σχόλια:
– Έχει αποδειχθεί ότι η δυσλεξία προκαλείται από λεπτές ανατομικές αποκλίσεις στον εγκέφαλο;
Μία αιτιώδης σχέση δεν έχει αποδειχθεί. Είναι γνωστό ότι η λανθασμένη εναπόθεση κυττάρων συμβαίνει σε μερικές νευρολογικές καταστάσεις και ότι μία τέτοια λανθασμένη εναπόθεση δεν παρατηρείται ειδικά μόνο στη δυσλεξία. Αυτό, όμως, δεν αλλάζει το γεγονός ότι μερικοί ερευνητές έδειξαν επανειλημμένα ότι η δυσλεξία έχει κάποια σχέση με λεπτές αποκλίσεις σε περιοχές του εγκεφάλου, οι οποίες είναι σημαντικές στη διαδικασία της κατάκτησης της γλώσσας και της ανάγνωσης.
– Ποια σχέση έχουν τα εκτοπικά ή τα λανθασμένως τοποθετημένα κύτταρα με ένα ειδικά μεγάλο δεξιά-τοποθετημένο κροταφικό πεδίο (planum temporale) και ποια σχέση έχει αυτό με ένα ανεπαρκές μεγαλοκυτταρικό σύστημα;
Επί του παρόντος, αυτές οι ερωτήσεις δεν μπορούν να απαντηθούν επαρκώς.
Ερώτηση 1.2:
Φυσιολογικές ιδιαιτερότητες;
Η νευροφυσιολογία και η νευροψυχολογία χρησιμοποιούν πολύ το ηλεκτροεγκεφαλογράφημα (EEG) καθώς και τις τεχνικές που προέρχονται από αυτό. Επιπλέον, αναλύσεις από την Τομογραφία Εκπομπής Ποζιτρονίων (Positron Emission Tomography – PET) χρησιμοποιούνται αρκετά: Σε αυτή την περίπτωση γλυκόζη ή κάποια άλλη χημική ουσία εισάγεται στο αίμα ενώ εκτελείται κάποιο ειδικό έργο. Η χημική ουσία που δόθηκε, η οποία είναι για λίγο ραδιενεργός, λαμβάνεται με μεγαλύτερη ένταση από εκείνα τα σημεία του εγκεφάλου τα οποία είναι στενότερα συνδεδεμένα με την ανάγνωση.
Συχνά οι ανιχνευτές αυτοί χρησιμοποιούνται προκειμένου να εξετασθούν άτομα που εμφανίζουν συμπτώματα δυσλεξίας. Η μοντέρνα τεχνολογία έχει καταφέρει να δώσει μία ολοκληρωμένη αναπαράσταση της ηλεκτροφυσιολογικής δραστηριότητας ολόκληρου του φλοιού κατά τη διάρκεια της αναγνωστικής διαδικασίας του ατόμου. Αυτός ο τύπος έρευνας με τη φυσιολογική και αποκλίνουσα ανάγνωση διεξάγεται στην Ολλανδία. Η χρήση της ηλεκτροφυσιολογίας πάνω σε ανθρώπους με διαφορικές αναγνωστικές ικανότητες έχει δείξει ότι:
– ο αρχάριος αναγνώστης εμφανίζει δραστηριότητα στο δεξιό ημισφαίριο του εγκεφάλου κατά την ανάγνωση
– ο προχωρημένος αναγνώστης ενεργοποιεί το αριστερό του ημισφαίριο, και
– ο δυσλεξικός δείχνει μία ασυνήθιστη εναλλαγή στην κατανομή της εγκεφαλικής δραστηριότητας.
Μία θεωρία υποστηρίζει ότι υπάρχει ένα μοντέλο δυναμικής νευρικής αλληλεπίδρασης για την αναγνώριση των γραμμάτων και των λέξεων. Τα ουσιώδη χαρακτηριστικά ενός γράμματος λαμβάνονται από νευρικά κύτταρα στον εγκέφαλο. Για παράδειγμα, “μία γραμμή από κάτω αριστερά προς τα επάνω δεξιά, μία γραμμή από κάτω δεξιά προς τα επάνω αριστερά.” Με βάση αυτή την πληροφορία, που μεταβιβάζεται μέσω άλλων κυττάρων, συντελείται η αναγνώριση του γράμματος “Α”. Η ανίχνευση των χαρακτηριστικών ενός γράμματος και η αναγνώριση αυτού του γράμματος παρουσιάζονται ως ηλεκτρικά δυναμικά τα οποία έχουν μία συγκεκριμένη συχνότητα και πλάτος και τα οποία εξαλείφονται μετά από κάποιο συγκεκριμένο χρόνο. Εάν τα γράμματα παρουσιάζονται γρήγορα, όπως στην περίπτωση της ανάγνωσης, θα μπορούσε να συμβαίνει το γεγονός ότι η επεξεργασία του ενός γράμματος δεν έχει ολοκληρωθεί πριν αρχίσει η επεξεργασία του επόμενου. Μαθηματικώς μπορεί να επιβεβαιωθεί ότι κατά την ανάγνωση τα δυναμικά μπορούν να φτάσουν σε χαοτικές αναλογίες, ότι μπορούν να αλληλοεξαλειφθούν, και ότι γράμματα μπορούν να χαθούν. Αυτά τα προβλήματα δημιουργούνται συχνά στα άτομα με δυσλεξία. Μία εξήγηση γι’ αυτό το ηλεκτρο-φυσιολογικό χάος θα μπορούσε να είναι ότι δεν υπάρχουν επαρκή υγιή κύτταρα στο σωστό σημείο για να αφομοιώσουν κατάλληλα ένα μεγάλο ποσό πληροφοριών.
Από αυτό μπορούμε να διαπιστώσουμε ότι η ερώτηση σχετικά με το τι ειδικό υπάρχει στον εγκέφαλο των δυσλεξικών δεν έχει λάβει μία οριστική απάντηση.
Ερώτηση 2:
Ποια είναι η προέλευση αυτού του ειδικού χαρακτηριστικού;
Εάν υπάρχει κάτι το ειδικό στον εγκέφαλο των δυσλεξικών, ποια είναι η προέλευση αυτής της ιδιαιτερότητας;
Σε αυτό το σημείο μία διάκριση θα μπορούσε να γίνει μεταξύ πιθανών εσωτερικών π.χ. σχετικών με τον οργανισμό θεμάτων, και εξωτερικών ή περιβαλλοντικών θεμάτων.
Εσωτερικές αιτίες
Έχει υποστηριχθεί ότι μεγάλα ποσοστά τεστοστερόνης στο έμβρυο, ή υπερβολικά μεγάλη ευαισθησία σε αυτή, θα μπορούσε να ευθύνεται για το σχηματισμό των εκτοπικών κυττάρων και του χαρακτηριστικού μεγέθους του κροταφικού πεδίου (planum temporale) στον εγκέφαλο των δυσλεξικών. Η τεστοστερόνη είναι ανδρική ορμόνη, και είναι γνωστό ότι η δυσλεξία παρατηρείται πιο συχνά στα αγόρια παρά στα κορίτσια. Η τεστοστερόνη θα είχε αρνητικές επιπτώσεις και στο αυτο-ανοσοποιητικό σύστημα και στην ανάπτυξη του εγκεφάλου, ειδικότερα του αριστερού ημισφαιρίου. Στο μαύρο ποντίκι της Νέας Ζηλανδίας, ένα ζώο που γεννιέται με προβληματικό ανοσοποιητικό σύστημα, πραγματικά εντοπίζονται εκτοπικά κύτταρα στον εγκέφαλο. Είναι δυνατό να υπάρχει κάποια σχέση μεταξύ ασθενειών που βασίζονται στις ελλείψεις του αυτο-ανοσοποιητικού συστήματος, όπως οι αλλεργίες, το άσθμα, ο διαβήτης κλπ., και δυσλεξίας. Αλλά και αν ακόμη υπάρχει σχέση μεταξύ του αυτο-ανοσοποιητικού συστήματος, της ύπαρξης εκτοπικών κυττάρων και της δυσλεξίας, αυτή δεν έχει γίνει ακόμη πλήρως κατανοητή.
Συμπερασματικά, είναι δυνατό να υπάρχει κάποια σχέση ανάμεσα στο πώς το αυτο-ανοσοποιητικό σύστημα λειτουργεί και στην ύπαρξη των εκτοπικών κυττάρων, και ίσως μεταξύ αυτών των δύο και της δυσλεξίας.
Εξωτερικές αιτίες
Η ποιότητα του εγκεφάλου δεν υπαγορεύεται αποκλειστικά και μόνο από τα γονίδια. Το περιβάλλον μπορεί επίσης να βελτιώσει ή να προκαλέσει προβλήματα στη δομή και λειτουργία του εγκεφάλου. Όταν μιλάμε για το περιβάλλον, εννοούμε το φυσικο-χημικό, το φυσιολογικό και το κοινωνικό περιβάλλον. Η μήτρα είναι το πρώιμο περιβάλλον για το παιδί, ενώ η οικογένεια και το σχολείο αποτελούν μαθησιακά περιβάλλοντα, και είναι γνωστό ότι αυτά επιφέρουν σημαντικές επιπτώσεις στον εγκέφαλο. Είναι πολύ πιθανό οι αποκλίσεις στη δομή και λειτουργία του εγκεφάλου να οφείλονται όχι τόσο στα ελαττωματικά γονίδια όσο στις αρνητικές για τον εγκέφαλο περιβαλλοντικές επιδράσεις.
Η αποκλίνουσα ασυμμετρία του κροταφικού πεδίου (planum temporale) μπορεί να έχει προκληθεί στα τελευταία στάδια της εγκυμοσύνης και στα πρώιμα στάδια της παιδικής ηλικίας. Κατά τη διάρκεια αυτών των φάσεων της ζωής ενός παιδιού συντελείται μία δραστική επιλογή μεταξύ των νευρικών κυττάρων. Εκατομμύρια κυττάρων πεθαίνουν, ενώ εκείνα που επιβιώνουν αναπτύσσονται έως την ωριμότητα. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε εξωτερικούς παράγοντες. Γνωρίζουμε ότι περιβαλλοντικοί παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων και παραγόντων μέσα στη μήτρα, επιδρούν πάνω σε ένα μεγάλο εύρος νευρικών δομών.
Το περιβάλλον, και ειδικότερα κάποιες συγκεκριμένες μαθησιακές καταστάσεις, μπορούν όμως να έχουν και θετικές επιπτώσεις, ενώ μπορεί να γίνει και θεραπευτική χρήση του.
Ερώτηση 3:
Πώς εμφανίζεται αυτό το ειδικό χαρακτηριστικό;
Η επιστημονική έρευνα έχει αλλάξει προσανατολισμό και έχει επικεντρώσει την προσοχή της στην εκδήλωση της δυσλεξίας με το πέρασμα του χρόνου. Πριν τριάντα περίπου χρόνια, είχε δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην όραση και στις κινητικές μεταβλητές, οι οποίες είχαν θεωρηθεί ότι συνδέονται με τη δυσλεξία. Λίγο καιρό αργότερα πραγματοποιήθηκε εκτεταμένη έρευνα πάνω σε αυτό που ονομάζεται διαισθητηριακή αφομοίωση: εάν κάποιος πρόκειται να διαβάσει δυνατά μία λέξη, τη βλέπει πρώτα με την όρασή του και έπειτα την προφέρει; Η ερώτηση ήταν για το εάν τα δυσλεξικά παιδιά αντιμετωπίζουν ειδική δυσκολία με την οπτικο-ακουστική αφομοίωση. Επειδή οι γραπτές λέξεις είναι διατεταγμένες στο χώρο και τα προφερόμενα γράμματα είναι διατεταγμένα στο χρόνο, η χωρο-χρονική αφομοίωση αποτέλεσε επίσης θέμα εξέτασης. Αργότερα υιοθετήθηκε η άποψη ότι το κεντρικό πρόβλημα με τη δυσλεξία είναι η επεξεργασία των λεκτικών πληροφοριών. Από αυτή την άποψη δεν έχει σημασία εάν η πληροφορία είναι διατεταγμένη στο χώρο ή το χρόνο.
Πρόσφατα, το ενδιαφέρον φαίνεται να επικεντρώνεται στη σχέση μεταξύ προφορικού και γραπτού λόγου. Οι ερωτήσεις προσανατολίζονται προς τη φύση και την ποιότητα της φωνημικής-γραφημικής ανάλυσης του κειμένου, καθώς και στην αυτοματοποίηση της φωνητικής και ορθογραφικής σύνδεσης.
Λαμβάνοντας υπόψη τις πρόσφατες απόψεις σχετικά με τη γλωσσική ενημερότητα, είναι δυνατόν να υποστηριχθεί ακόμη ότι στις μέρες μας έχουμε παραμελήσει κάπως τη γλώσσα. Τι εννοούμε με τον όρο γλωσσική ενημερότητα; Πάρετε για παράδειγμα την λέξη ?βιβλιοθήκη?. Ένα δυσλεξικό άτομο μπορεί να προφέρει μία τέτοια λέξη τόσο καλά, όσο οποιαδήποτε άλλη, αλλά το μη-δυσλεξικό άτομο, με λίγη σκέψη, είναι ενήμερο ότι η λέξη αυτή αποτελείται από δύο αναγνωρίσιμες ομάδες γραμμάτων, δηλαδή ?βιβλίο? και ?θήκη?. Το ζήτημα είναι εάν ο δυσλεξικός μαθητής διαθέτει μία τέτοια γλωσσική ενημερότητα.
Άλλες ερωτήσεις παραμένουν αναπάντητες. Για παράδειγμα: Κατανοούν σωστά οι δυσλεξικοί το μήνυμα του κειμένου; Καταλαβαίνουν όσα διαβάζουν; Αντιμετωπίζουν όλοι οι δυσλεξικοί τα ίδια προβλήματα ή υπάρχουν δυσλεξικοί και δυσλεξικοί; Με άλλα λόγια, είναι η δυσλεξία ένα ομοιογενές ή ένα ετερογενές φαινόμενο;
Κατά την δική μου γνώμη, υπάρχουν διαφορετικοί τύποι δυσλεξίας, που κατά συνέπεια απαιτούν διαφορετικούς τύπους αντιμετώπισης.
Μορφές συμπεριφοράς που εκδηλώνονται μαζί με τη δυσλεξία
Μορφές συμπεριφοράς που εκδηλώνονται μαζί με την δυσλεξία στα πρώιμα και μεταγενέστερα στάδια.
Η έρευνα μας ενημερώνει ότι η δυσλεξία μπορεί να συνοδεύεται από κοινωνικά και συγκινησιακά προβλήματα. Η δυσλεξία και οι μαθησιακές δυσκολίες γενικότερα ίσως οδηγήσουν σε συγκινησιακή αστάθεια και κοινωνική απομόνωση. Είναι μία καλή ιδέα να ορίσουμε αυτές τις έννοιες, για παράδειγμα, με το να κάνουμε ερωτήσεις του τύπου: Πόσους φίλους έχουν τα παιδιά αυτά; Ποιες είναι οι επαγγελματικές προοπτικές τους; Τι διάθεση έχουν συνήθως; Εάν έχουν φυσικά ελαττώματα: Πόσα είναι; Ποια είναι η επίδοσή τους στην τριτοβάθμια εκπαίδευση; Πώς εμφανίζονται στην περαιτέρω εκπαίδευσή τους;
Ερώτηση 4:
Ποια είναι η κατάλληλη παρέμβαση;
Πριν μία θεραπεία χαρακτηρισθεί ως κατάλληλη, πρέπει να αποδειχθεί ότι επιφέρει θετικά αποτελέσματα. Τα θετικά αποτελέσματα μιας θεραπείας πρέπει να είναι ευδιάκριτα και οι περιορισμοί της καταγεγραμμένοι. Εάν, μετά την εφαρμογή μίας θεραπείας για πρώτη φορά, ένα παιδί επιδείξει βελτίωση στην ανάγνωση και στην ορθογραφία, αυτό δε σημαίνει απαραίτητα ότι η θεραπεία είναι αποτελεσματική. Απαιτείται πολύ έρευνα ακόμη πριν μία θεραπεία να μπορεί να χαρακτηρισθεί ως θεραπεία.
Η φύση της θεραπείας, η παρέμβαση και η πρόληψη θα καθορισθούν ως ένα βαθμό από την έως τώρα θεωρία και έρευνα. Για παράδειγμα, εάν είχε αποδειχθεί ότι η τεστοστερόνη έπαιζε κάποιο ρόλο, κατά την προγεννητική περίοδο, στην πρόκληση της δυσλεξίας, η πρόληψη θα ήταν η ενδεδειγμένη μέθοδος αντιμετώπισης.
Όταν κάποιος παρεμβαίνει με μία θεραπεία στο επίπεδο του εγκεφάλου -εάν υποτεθεί ότι αυτό μπορεί πραγματικά να γίνει- υπάρχουν αρκετοί τρόποι να προχωρήσει. Εάν, για παράδειγμα, έχουμε αναπτύξει και δοκιμάσει ένα μοντέλο βασισμένο αφενός μεν στη σχέση μεταξύ της ανάγνωσης και της μαθησιακής διαδικασίας, αφετέρου δε στον έλεγχο από τα ημισφαίρια, μπορούμε -κάνοντας χρήση της γνώσης ότι ο εγκέφαλος είναι ευαίσθητος στα ερεθίσματα- να προσπαθήσουμε να εμπλέξουμε περισσότερο το άλλο ημισφαίριο στην ανάγνωση και τη μαθησιακή διαδικασία.
Στα σχολεία όπου διδάσκονται παιδιά με δυσλεξία, φαίνεται ότι οι εκπαιδευτικοί οι οποίοι εργάζονται πολύ αποτελεσματικά είναι εκείνοι που είναι ανοιχτοί στη νέα επιστημονική έρευνα. Καθώς όλο και περισσότεροι μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες φοιτούν στα συνήθη σχολεία, οι εκπαιδευτικοί εργάζονται σύμφωνα με τις πολιτικές της ενσωμάτωσης. Κατά τη γνώμη μου, τα ακόλουθα βήματα πρέπει να ακολουθηθούν, ώστε να επιτύχει αυτή η ενσωμάτωση:
– Οι εκπαιδευτικοί της γενικής ή ειδικής εκπαίδευσης πρέπει να ενημερώνονται περισσότερο και να έρχονται περισσότερο σε επαφή με την έρευνα τη σχετική με τη μαθησιακή ανεπάρκεια και τη δυσλεξία. Θα πρέπει να είναι σε θέση να αναγνωρίζουν μία περίπτωση δυσλεξίας και να γνωρίζουν πώς να τη χειριστούν. Αυτό πρέπει να συμβαίνει στην πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια εκπαίδευση.
– Σε κάθε σχολείο ή σε κάθε ομάδα σχολείων θα πρέπει να υπάρχει ένας ειδικός, όπως ένας εκπαιδευτικός ψυχολόγος, ο οποίος θα είναι υπεύθυνος για τη διάγνωση της δυσλεξίας, δηλώνοντας τον τύπο της και καταλήγοντας στην ενδεδειγμένη αντιμετώπισή της. Αυτό απαιτεί εκτεταμένη γνώση και ειδικές ικανότητες. Ο ειδικός πρέπει να είναι ικανός να αξιολογήσει κριτικά τις διαπιστώσεις του και να τις αναφέρει. Πρέπει να είναι σε θέση να διακρίνει ό,τι έχει προκύψει από μισές αλήθειες. Πρέπει να μπορεί επίσης να μεταδίδει πληροφορίες σε οριζόντιο επίπεδο προς τον εκπαιδευτικό της τάξης και να επικοινωνεί με το ιεραρχικά ανώτερο ειδικό επιστημονικό όργανο ή επιστημονικό ίδρυμα όπου θα είναι διαθέσιμα τα τελευταία επιστημονικά ευρήματα. Οι περιπτώσεις θα μπορούσαν να συζητούνται σε αυτό το επιστημονικό ίδρυμα, ενώ οι δύσκολες περιπτώσεις θα μπορούσαν να παραπέμπονται εκεί για θεραπεία. Ο ειδικός θα πρέπει να είναι εξοικειωμένος και με άλλες προσεγγίσεις, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που βασίζονται σε περισσότερους από ένα τύπους τεχνικών γνώσεων και θεραπείας.
Εάν εφαρμοζόταν ένα τέτοιο μοντέλο, θα μπορούσε να εγκαθιδρυθεί μία απευθείας γραμμή επικοινωνίας μεταξύ του εκπαιδευτικού στο σχολείο και του ειδικού επιστημονικού ιδρύματος. Το εξειδικευμένο μέλος του προσωπικού στο σχολείο, το οποίο θα αποτελούσε και το σύνδεσμο με το εξωτερικό ειδικό επιστημονικό ίδρυμα, θα πρέπει να είναι εκπαιδευτικός ψυχολόγος, ειδικευμένος στο θέμα ή ένας εκπαιδευτικός καταρτισμένος στα θέματα ειδικής αγωγής.
Εναλλακτικά, το σχολείο θα μπορούσε να επιλέξει έναν ειδικό από κάποιον άλλο χώρο, όπως από μία εξειδικευμένη ομάδα που θα δραστηριοποιείται τοπικά για εκπαιδευτικούς σκοπούς. Οι εκπαιδευτικοί του σχολείου τότε θα μπορούσαν να δράσουν μαζί με αυτή την εξειδικευμένη ομάδα έτσι ώστε να διατηρούν την επαφή με το επιστημονικό ίδρυμα και να μένουν ενήμεροι για τα τελευταία ερευνητικά αποτελέσματα, να συμβουλεύονται και να μπορούν να παραπέμπουν σε αυτό.
Αυτή είναι μία συντομευμένη παρουσίαση του πρωτότυπου κειμένου του Dirk Bakker: «Docteren aan dyslexie» στο E. van Aarle & K. Henneman (Eds.), Dyslexie -92 (σελ. 159-170); Amsterdam/Lisse, Netherlands: Swets & Zeitlinger, 1993. Όλες οι βιβλιογραφικές παραπομπές παρατίθενται στην πρωτότυπη έκδοση. Η μετάφραση από τα ολλανδικά στα αγγλικά έγινε από τον Peter Arthern, OBE.



Τετάρτη 3 Φεβρουαρίου 2016

Κώστας Καρυωτάκης λογοτεχνίια α λυκείου


 Αποτέλεσμα εικόνας για κιθαρα εικονες

[Είμαστε κάτι ...] - Κώστας Καρυωτάκης

Είμαστε κάτι ξεχαρβαλωμένες  
κιθάρες. Ο άνεμος όταν περνάει,
στίχους, ήχους παράξενους ξυπνάει
στις χορδές που κρέμονται σαν καδένες.

Είμαστε κάτι απίστευτες αντένες.
Υψώνονται σαν δάχτυλα στα χάη,
στην κορυφή τους τ' άπειρο αντηχάει,
μα γρήγορα θα πέσουνε σπασμένες.

Είμαστε κάτι διάχυτες αισθήσεις,
χωρίς ελπίδα να συγκεντρωθούμε.
Στα νεύρα μας μπερδεύεται όλη η φύσις.

Στο σώμα, στην ενθύμηση πονούμε.
Μας διώχνουνε τα πράγματα,κι ποίησις                              
 είναι το καταφύγιο που φθονούμε.
                                    ΕΡΓΑΣΙΕΣ
1. Τι σημαίνουν οι φράσεις «μας διώχνουνε τα πράγματα» και «η ποίησις είναι το καταφύγιο που φθονούμε» της τέταρτης στροφής;
2.Ποια  χαρακτηριστικά της  μοντέρνας  και  ποια  της παραδοσιακής  ποίησης εντοπίζετε στο ποίημα
3.Σε  ποια λογοτεχνικά  ρεύματα  θα  μπορούσε  να  ενταχθεί  το  ποίημα  και γιατί;