ΜΟΔΑ ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΚΘΕΣΗ Α ΛΥΚΕΙΟΥ

 Τα κύρια χαρακτηριστικά της μόδας :

1.      παροδικότητα.

2.      το ευμετάβλητο.

3.      ομοιομορφία.

4.      εκούσια υποταγή.

    Λόγοι επιβολής της μόδας στην εποχή μας :

1.      η ανάγκη του ατόμου να διαμορφώσει τις επιλογές του με βάση κριτήρια κοινώς αποδεκτά, να επιδείξει την κοινωνική του ανέλιξη (απόρροια του νεοπλουτισμού), την προοδευτικότητά του και την αποστροφή του προς το συντηρητισμό.

2.      η ικανοποίηση της φιλαρέσκειας του ατόμου, η αυτοεπιβεβαίωση, η τόνωση της κλονισμένης αυτοπεποίθησης των ατόμων με συμπλέγματα κατωτερότητας. Η μόδα υπόσχεται, εκτός από το να ντύσει το ανθρώπινο σώμα, να δημιουργήσει στυλ. Προσπαθεί να πείσει τον καταναλωτή ότι, φορώντας το συγκεκριμένο ένδυμα, αποκτά ιδιότητες, που δεν είχε πριν, όπως δυναμισμό, θηλυκότητα, αρρενωπότητα, γοητεία, προσωπική ακτινοβολία…

3.      η μόδα είναι βιομηχανικό προϊόν και ως τέτοιο ,προωθείται σύμφωνα με τους κανόνες της αγοράς (έντονη προβολή μέσω της διαφήμισης).

4.      τα Μ.Μ.Ε. προβάλλουν συστηματικά στον καταναλωτή ό,τι έχει σχέση με τη μόδα.

5.      η μόδα, ως καταναλωτικό προϊόν, υιοθετείται από τον άνθρωπο- καταναλωτή με την ίδια ευκολία που θα αγοραζόταν ένα οποιοδήποτε καινούριο προϊόν.

6.      εντάσσεται στο πλαίσιο του γενικότερου φαινομένου της τυποποίησης της ανθρώπινης ζωής      (τυποποίηση στην εργασία, στην διασκέδαση, στη διαβίωση…).

  Για ποιους λόγους κάποιοι άνθρωποι συμμορφώνονται απόλυτα με τις επιταγές της μόδας, ενώ κάποιοι άλλοι την απορρίπτουν ;

       Όσοι υποτάσσονται στη μόδα άνευ όρων :

1.      ενεργούν έτσι από επαγγελματικούς λόγους (καλλιτεχνικά ή μεγάλης δημοσιότητας επαγγέλματα).

2.      ως ένδειξη προοδευτικότητας και νεωτεριστικού πνεύματος.

3.      εκδηλώνουν την επιθυμία για κοινωνική αναβάθμιση. Επίδειξη νεοπλουτισμού.

4.      διακατέχονται από συμπλέγματα (complex) κατωτερότητας και επιχειρούν να τονώσουν την αυτοπεποίθησή τους.

       Κάποιοι αδιαφορούν για τις επιταγές της :1.      ορισμένοι από θρησκευτική ή επαγγελματική δεοντολογία.2.      άλλοι είναι ιδεολογικά αντίθετοι προς κάθε τι «κομφορμιστικό(=προσαρμοσμένο στις απαιτήσεις και στους τύπους συμπεριφοράς της ομάδας)» (διανοούμενοι, κοινωνικοί επαναστάτες, σπουδαστές, άτομα με φιλοσοφικές ανησυχίες).3.      άτομα του κοινωνικού ή πολιτικού περιθωρίου.4.      οι φανατικοί οπαδοί της παραδοσιακής ενδυμασίας (ηλικιωμένοι, άτομα απομονωμένων περιοχών).5.      οι ασθενέστερες οικονομικά τάξεις.

  Συνέπειες της μόδας :

Θετικές :1.      διεύρυνση των εμπορικών δραστηριοτήτων των επιχειρήσεων

2.      δημιουργία νέων θέσεων εργασίας στον τομέα της μόδας.3.      καλλιέργεια της αίσθησης της κομψότητας και της ωραίας εμφάνισης.4.      τόνωση της αυτοεκτίμησης, όσων έχουν συμπλέγματα μειονεξίας για την εμφάνισή τους.

   Αρνητικές :  α. για το άτομο :

1.      οικονομική επιβάρυνση.2.      η πλήρης συμμόρφωση στη μόδα επηρεάζει αρνητικά την προσωπικότητα του ατόμου (απώλεια προσωπικής αισθητικής, αδιαφορία για πνευματική καλλιέργεια, εσωτερικό κενό).3.      κάποιες φορές μπορούν να προκληθούν αρνητικές συνέπειες για την υγεία του ατόμου.4.      προβλήματα στην κοινωνική εικόνα του ατόμου και αρνητική επίδραση στην ψυχολογία του.5.      διάθεση μιμητισμού με αποτέλεσμα τη χειραγώγησή του και την απώλεια της (ψυχολογικής) ελευθερία του.

       β. για την κοινωνία :

1.      η εισαγωγή ξένων προϊόντων επηρεάζει αρνητικά την οικονομία των φτωχών χωρών.2.      ελλοχεύει ο κίνδυνος για πολιτιστική αλλοτρίωση μιας χώρας.3.      η μόδα επηρεάζει τον τρόπο που ιεραρχούνται οι αξίες της κοινωνίας ή ακόμα και τα κριτήρια αξιολόγησης ενός ατόμου(η εξωτερική εμφάνιση του ατόμου είναι κάποιες φορές καθοριστική για να τον αποδεχτεί το κοινωνικό σύνολο).

  Λύσεις :

Από το άτομο : 1.      να συνειδητοποιήσει ότι δεν καθορίζει το ένδυμα την προσωπικότητά μας («τα ράσα δεν κάνουν τον παπά»).2.      να στρέψει την προσοχή του σε άλλα, πιο ενδιαφέροντα πράγματα και ασχολίες.3.      να επιδιώξουν βελτίωση του πνευματικού τους κόσμου και να καλύψουν έτσι τα κενά που δημιουργεί ο σύγχρονος τρόπος ζωής.

     Από την κοινωνία - πολιτεία :1.      να δώσει μεγαλύτερη έμφαση στην ανθρωπιστική παιδεία και καλλιέργεια των νέων, που πλήττονται κυρίως από την αλλοτρίωση της μόδας.

2.      να καθιερώσει αντικειμενικά κριτήρια για την αξιολόγηση των ατόμων.3.      να περιορίσει την προβολή των προτύπων αυτών, που καλλιεργούν το μιμητισμό και την υποταγή στη μόδα.

       Έτσι, το άτομο θα οχυρωθεί πνευματικά και αισθητικά και θα αξιολογεί κριτικά τη μόδα και τις   επιταγές της.